PODZIAŁ I OZNAKOWANIE OBUWIA
Obuwie dzieli się na działy, klasy, typy, rodzaje, systemy i grupy wielkości.
Podstawą podziału obuwia na działy jest surowiec, z którego wykonane są wierzchy i spody obuwia; np. dział oznaczony symbolem SS obejmuje obuwie skórzane na skórze, SG — skórzane na gumie, TS — tekstylne na skórze, GG — gumowe na gumie.
Podstawą podziału obuwia na klasy jest charakter użytkowy obuwia; np. wyjściowe wyborowe, wyjściowe, domowe, robocze, turystyczne i inne..
Typy obuwia to np. czółenka, sandały, trzewiki, półbuty, botki i inne. Każdy typ obuwia może charakteryzować się odmiennym fasonem, np. półbuty męskie, „wiatrówki", botki „tat-rzanki" z długą lub krótką cholewką itp. (rys. 117).
Podstawą podziału obuwia na rodzaje jest surowiec, z którego wykonane są wierzchy i spody obuwia, i sposób jego wykończenia, np. chromowane na krepie, kozie na kruponie.
Systemy (sposoby) łączenia wierzchów ze spodami są również podstawą podziału. Wyróżniamy np. obuwie kołkowane, szyte, klejone, gdynkowe i inne.
Grupy wielkości obuwia oznaczone są cyframi według BN-72/7740-05 z poprawkami wprowadzonymi przez Centralę Przemysłu Skórzanego, obowiązującymi od 1 I 1975 r.
1 —.obuwie niemowlęce dla wieku do 1 roku,
2 — obuwie wczesnodziecięce dla wieku od 2 do 4 lat,
3/1 — obuwie dziecięce dla dzieci młodszych dla wieku od 5 do 6 lat,
3/2 — obuwie dziecięce dla dzieci starszych dla wieku od 7 do 9 lat,
4 — obuwie dziewczęce dla wieku od 10 do 13 lat,
5 — obuwie chłopięce dla wieku od 10 do 13 lat,
— 6 — obuwie młodzieżowe dziewczęce powyżej 13 lat do 18
lat,
7 — obuwie młodzieżowe chłopięce powyżej 13 lat do 18 lat,
8 — obuwie damskie powyżej 18 lat,
9 — obuwie męskie powyżej 18 lat.
Obuwie skórzane na skórze stanowi dziś najmniej liczną grupę towarową. Jest to przede wszystkim wyjściowe wyborowe obuwie damskie i męskie (tab. 63).
Obuwie skórzane na skórze i gumie produkuje się w niewielkich ilościach, chociaż wartość użytkowa tego obuwia jest duża. Podeszwa jest bowiem podwójna, skórzana i gumowa, ma dużą wartość ocieplającą, jest twarda.
Obuwie skórzane na gumie jest dziś najpopularniejsze. Podeszwy tego obuwia wykonywane są z krepy, czyli 95% kauczuku koloru białego, transparentu, czyli 65% kauczuku o barwie brązowej przeświecającej, z wibramy, czyli odlewanej gumy zawierającej 40% kauczuku, z gumy porowatej zawierającej około 25% kauczuku.
Obuwie gumowe wykonane w całości z gumy jest cenionym obuwiem w terenie mokrym, błotnistym, pełni również rolę obuwia ochronnego. Zaliczamy tu buty rybackie i robocze, kanadyjki, kalosze, wellingtony.
Obuwie tekstylne i filcowe ma zastosowanie głównie jako damskie i dziecięce obuwie letnie i zimowe. Szczególną zaletą tego obuwia jest lekkość i miękkość. Zalicza się do tego obuwia trampki, tenisówki, botki filcowe itp.
Obuwie z tworzyw syntetycznych znane było do niedawna tylko jako obuwie ranne. Dziś z folii z polichlorku winylu i innych tworzyw produkuje się efektowne wyjściowe buty damskie i męskie, a z siatki poliamidowej — letnie obuwie zarówno damskie, jak i męskie (tab. 64).
Spośród kilku systemów łączenia wierzchów ze spodami na uwagę zasługują kołkowany, szyty i klejony.
Obuwie kołkowane produkowane jest zarówno sposobem rzemieślniczym, jak i przemysłowym. Jest to obuwie o dużej trwałości. W obuwiu tym zarówno podpodeszwa, jak i podeszwa muszą być wykonane ze skóry bardzo twardej, aby kołki (gwoździe) drewniane tkwiły w nich mocno. Obecnie obuwie kołkowane spotykamy
coraz rzadziej, jest ono wypierane przez znacznie tańsze w produkcji obuwie szyte.
Obuwie szyte jest tańsze ze względu na prostszy sposób produkcji oraz ze względu na możliwość użycia do produkcji spodów tego obuwia skór mniej twardych niż w obuwiu kołkowanym.
Obuwie klejone jest dziś powszechnie używane. Cechuje je lekkość oraz znaczna trwałość. Trwałość ta zależy przede wszystkim od jakości kleju i od dostatecznie dużej powierzchni klejonej. Klejenie obuwia jest najtańszym ze stosowanych obecnie systemów montażu.
Od 1 stycznia 1975 r. oznakowanie obuwia obejmuje oznaczenia obowiązujące oraz cechy, które mogą być umieszczane lub mogą być pominięte. Na śródstopiu podeszwy lub podpodesz-wy w lewej i prawej półparze umieszcza się nazwę producenta lub jego znak firmowy. Wewnątrz obuwia, przy górnej krawędzi wierzchu powinny znajdować się: na lewej półparze — numer długości, symbol tęgości, symbol SWW i SWA (tab. 65), numer wzoru 'i rok produkcji; na prawej półparze — numer długości, symbol tęgości, cena detaliczna i rok produkcji.
W dowolnym miejscu lewej i prawej półpary może być podane oznaczenie obuwia luksusowego. W górnej części cholew w kozacz-kath podany jest obwód cholewy w cm. Ponadto na półparze lewej producent może umieścić: nazwę handlową modelu, symbol planu produkcyjnego, znak jakości, a na półparze prawej — nazwę handlową modelu i znak jakości. Znakowanie obuwia powinno być czytelne, a użyty tusz nie powinien odbarwiać.
Oznaczenia obuwia określeniem „nowość" dokonuje się na oddzielnej etykiecie, w której należy określić walory technologiczne i surowcowe wyrobu w sposób zrozumiały dla nabywcy.